TUUR

TERUG

Tuur

Een ooggetuige verslag

Toch wat onrustig wakker geworden. Half zeven, het is al licht. Ik draai mij om en trek de punt van het kussen om mijn gezicht om dat licht nog even buiten te sluiten. Dommel  weer weg om tien minuten later weer wakker te worden. Dit blijft zich herhalen tot ik de voordeur hoor. Christien gaat de krant halen, dat wil zeggen dat het ongeveer acht uur is. Het onzekere wakker worden heeft te maken met het agenda van deze dag. Vandaag wordt In de oogkliniek van Eyescan mijn rechteroog behandeld tegen staar. Reden genoeg lijkt me om daar ietwat onzeker tegenaan te 'kijken'. Het opvallende is, dat het net als bij de tandarts is, hoe dichter bij de behandeling, hoe minder kiespijn je hebt. Ik kon op een gegeven moment beter zonder dan met bril zien. Toch heeft mijn rechteroog heeft een behoorlijk wazige kijk op de wereld. Alles is veel groter,maar ook veel troebeler.  Bij de laatste controle bleek ik rechts 40, en links 80% zicht te hebben. Het ging steeds meer irriteren en vorig jaar was bij de meting al gewaarschuwd voor een beginnende staar.
Het  korte kijkwerk is nog steeds geen probleem met het leesgedeelte van mijn bril. Het tekenen en lezen gaat nog steeds goed, het softe van mijn rechteroog is hierbij lang niet zo storend als bij het televisie kijken. Wel moet ik turen naar de kleine lettertjes. En steeds opnieuw de bril poetsen helpt ook geen zier. Het onderzoek dat hieraan vooraf was gegaan gaf dan ook de reeds voorspelde conclusie, 'u heeft staar' (cataract).  En dat is niet zo gek op mijn leeftijd. De vriendelijke ogen dokter gaf nog de keus, een andere bril, en na een jaartje terug komen. Wat denk je wat een dubbelfocus bril kost zonder zorgvergoeding.
Ik keek Christien eens aan. Als het over een jaar toch moet gebeuren, dan kan het net zo goed meteen. Dan is het maar gebeurd. De zinloosheid van een dure bril die op korte termijn weer onbruikbaar zou worden gaf de doorslag. De beslissing was snel genomen, niks jaar wachten, wat moet dat moet. De afspraak werd dan ook gelijk gemaakt en zes weken later, nu dus, ga ik onder het mes.
Vandaar het onrustige wakker worden. De afspraak was 10.15. Om een parkeerprobleem en de onzekerheid van het verkeer voor te zijn reden we al om even over half tien onze parkeerplek af. Voor een ritje van tien minuten - een kwartier. En zoals het gaat bij dit soort voorzorgen, we hadden alles mee, zelfs de wind. Alle verkeerslichten op groen en een parkeerplaats voor de deur. met als gevolg dat onze wachttijd met drie kwartier werd verlengd. En we blijken echt niet de enige te zijn.
De wachtkamer was al flink gevuld met andere patiënten met hun begeleiders. het leek wel een bejaardensoos. Er heerste wel een opgewekte sfeer.  Een staaroperatie heeft een goede naam wat betreft de afloop. Natuurlijk, het is toch een oog operatie maar de techniek is ook in de oogheelkunde met sprongen voor uit gegaan. Iedereen heeft wel familie of kennissen die zo'n behandeling hebben gehad en daar zeer over te spreken zijn. De reacties zijn onveranderd positief. Met dat in het achterhooft hebben wij dan ook onze beslissing genomen. In principe een ingreep van een kwartier, alleen het druppelen en verdoving maakt dat je zo lang in de kliniek moet blijven. Direct na het binnenstappen op de derde verdieping kwam er gelijk een medewerkster op ons af die de eerste informaties en behandelwijze aan ons doorgaf. Ze wees ons de wachtkamer die zoals gezegd al redelijk bevolkt was. We waren onderweg ook al mensen met een oogkapje tegen gekomen. Het gaat daar inderdaad de hele dag door, bijna vier patiënten per uur. De  druppels en pilletjes maken door hun verwerkingstijd de totale duur van de behandeling zo'n anderhalf tot twee uur. Ons te vroege arriveren verlengde deze wachttijd ook nog. De koffie was lekker, en dat voor een automaat. Chris vond de stoel te hoog voor haar korte benen en dan zit je voor zo'n lange periode ook niet lekker.
Ik probeerde te lezen nadat ik was gedruppeld door de medewerkster. Er ging ook nog een pilletje in mijn onderooglid, deze moest voor de lokale verdoving zorgen. Daar zat ik daar met een tranend oog, het lezen lukte niet erg. Vandaar dit verslag, dat lukte wel en zelfs zo dat ik eigenlijk de mensen met hun verhalen om mij heen vergat. Regelmatig werden patiënten op gehaald, of met een ingekapseld oog terug gebracht. Het ging zoals ik al zei, aan de lopende band.  Uiteindelijk werd ook ik door Yvonne de Kok opgehaald. Haar naam  stond op de badge.  Zij was als het ware een gastvrouw  die in dit hele gebeuren de honneurs waarnam. Een donkerharige vriendelijke vrouw, zwarte bloes en skinny spijkerbroek die met veel gevoel  de mensen geruststelde en begeleidde.
'Meneer van Meurs?' Mijn beurt. Ik moest mijn stok achterlaten en arm in arm liep ik met haar naar de behandelkamer. Ene Niels met een heel zware stem, totaal in tegenspraak met zijn tengere postuur maar wel met een wilde bos haar, deze Niels vroeg net als Yvonne naar mijn geboortedatum. Ik ben zo blij dat ik die nog weet. Het blijkt voor hen belangrijke informatie te zijn, dat je weet wanneer  je jarig bent. Niels prikte een infuus in mijn hand en juunde mij behoorlijk. Zijn excuus was verklaarbaar. Op de rug van mijn hand zitten nogal wat kleine littekens uit de tijd dat ik nog regelmatig mijn hand stootte en waarbij mijn huid als papier scheurde en opschoof. Deze moest ik dan weer terug duwen en met een pleister vastplakken. Nu stoot ik ze, door ervaring wijs geworden, niet meer zoveel, maar die littekens zijn wel verharde stukjes huid en daardoor moest Niels steviger prikken. En dat voelde ik. Na een korte wachttijd ging ik lopend naar de operatie kamer waar tot mijn verrassing een vierkoppig team klaar stond voor de behandeling. Ik verwachtte  zoals ze zeiden een eenvoudige ingreep  en die stond niet in verhouding met de volledig geoutilleerde operatiekamer. Wel logisch, het is een oogheelkundige kliniek. De chirurg gaf mij een hand, zijn naam vloog mijn ene oor in, en het andere uit, misschien een vervolg bij de KNO arts? Na enig googelen kwam achteraf toch nog zijn gezicht en naam in beeld, Drs Beerthuizen.
Twee assistentes, de chirurg en Niels. De ingreep kon plaats vinden. Een  kwartier was gezegd  Langer zou het niet duren. Ik dacht terug aan de sterilisatie die ik ergens in de 70 er jaren had ondergaan. Ik moest toen een hele dag naar het Rode Kruis ziekenhuis, met een volledige verdoving en overnachting.                                 De  behandeling  was nog vrij nieuw, en Ik was toen een van de eerste die daar bewust gebruik van maakte. Ook op dat gebied is er veel veranderd. Tegenwoordig doet volgens mij de huisarts het tijdens zijn spreekuur en loop je binnen tien minuten weer op straat. Dat zelfde gebeurt op andere gebieden ook. De medische techniek gaat in elk geval met snelle sprongen vooruit.
Ik ging met stoel en al achterover, het begon zoals altijd als ik achterover ga, flink te tollen in mijn hoofd. Toen ik dat kenbaar maakte haalde de chirurg mijn verklaring aan  waarin ik had aangegeven dat ik zonder problemen plat kon liggen. Oeps, maar gelukkig ging het snel over en werd ik met de groene mantel der chirurgische hygiëne bedekt nadat mijn oog rondom werd beschilderd met een desinfecterend middel. Ik rook een jodium  lucht . Hoogstwaarschijnlijk heb ik als het kapje eraf gaat een oranje oog.
O ja, ik had in het begin bij Niels een groen papieren schort en schoenbeschermers aan gekregen.  Zelfs een mutsje sierde mijn grijze lokken, maar het geheel werd in de operatiekamer al heel snel door een groen laken afgedekt. Tot over mijn gezicht. Uiteraard een gaatje voor het oog welke helemaal rondom werd afgeplakt. Mijn hoofd werd met een strakke band vastgezet, ik lag vastgepind voor de behandeling. De chirurg zette klemmetje om mijn oogleden vast te zetten en druppelde het een en ander hetgeen naar mijn gevoel rijkelijk over mijn wangen stroomde
Daar lig je dan. Een lamp vlak boven dat ene omhoog starende oog. Nu gaat het gebeuren. Volgens de sonoor klinkende stem werd er eerst weer een andere vloeistof in mijn wijd open staande oog gegoten 'dit gaat nog even prikken meneer van Meurs' en dat deed het ook. Of ik maar omhoog wilde kijken. Het licht was nog net niet verblindend en de dokter begon met een instrumentje aan mijn oog te pielen. Ik voelde dat hij iets loshaalde, en af en toe was het echt wel pijnlijk ondanks de verdoving. Je voelt niks hadden ze gezegd, nou niet voor mij dan, ik voelde in wel degelijk wat en het was pijnlijk. Je ligt toch gespannen onder dat groene kleed en ik kneep mijn vingers in elkaar van de spanning. De radio speelde een soort psychedelische muziek. Eerst dacht ik dat het medische apparaten waren die seintjes gaven als er iets gebeurde, maar op mijn vraag bleek het toch muziek te zijn. Een kruising tussen Phillip Glas en Brian Eno. En onder dat geluid bleef ik gewoon licht zien, soms verschuivend maar wat opviel was een soort donkere vlek in het midden van al dat licht dat door een wazige balk in twee delen werd gescheiden. Zeg maar een verboden inrijbord in zwart wit, en behoorlijk overstraald. 'Kijkt u even naar beneden. Goed zo'. Hoewel  ik alleen licht en vlekken zag gaf stem van de chirurg mijn kijkrichting aan.. Volgens het boekje en de tekeningetjes wordt er een sneetje in het hoornvlies gemaakt waarna uit de daarachter liggende lens de vertroebelde lensvloeistof wordt gezogen. Daarvoor in de plaats komt  een kunststof lensje die doorgaans een vaste focus heeft  zodat je met deze ingreep of alleen over een grotere afstand beter gaat zien, of alleen dichtbij. Het wordt je van te voren ook gevraagd of je een voorkeur hebt. Want voor het een of het ander heb je toch nog een bril nodig. In mijn geval een leesbril.  Er is een variabele mogelijkheid, maar daar wordt weinig gebruik van gemaakt.
Een plastic kapje zorgt er voor dat geen druk op het oog komt als je de behandeling hebt onder gaan. Deze beliep inderdaad een kwartier en even later liep ik aan de arm van Yvonne naar de wachtkamer, waar ik met mijn ene oog in de verte het nieuwsgierig glimlachende gezicht van Christien zag. Zeg maar een lange gang met aan het eind een stoel waarop mijn meest gewaardeerde mantelzorgster met  haar te drukke agenda op mij zat te wachten. Mijn licht aan het eind van de tunnel.
Met een aantal instructies over de te volgen druppel procedure werden wij door Yvonne de Kok uitgezwaaid, morgenochtend om 9.40 op controle, dat wordt lastig tv kijken vanavond, met een oog. Ik smeerde bijna de tandpasta naast de borstel, reikte voor mijn koffie en naast de kraan. Met een oog zie je geen diepte. Maar morgen is alles beter, hoop ik.

En nu is het morgen, een dag later. Het was een gefrut gisterenavond met die bril over dat kapje. Maar zonder mijn bril was dit tikken niet te doen. Al met al toch vermoeiender dan ik had gedacht.  Bovenstaand verhaal was nog voor het naar bed gaan gereed en ik ben er gelijk ingedoken, in  mijn bed wel te verstaan. . 's Nachts bij mijn toiletbezoek waarbij ik nooit het licht aan doe, had ik een fantoom oog ervaring. Met het kapje op had ik in het schemerdonker het idee dat ik met beide ogen kon kijken
Een redelijk nachtrust en in de vroege morgen wel nieuwsgierig hoe ik de wereld nu zou ervaren. Op het eerste gezicht, door het kapje heen, een stuk helderder. Zoals de chirurg bij het afscheid nemen had gezegd, in eerste instantie zou er nog aanpassing verschijnselen kunnen voor doen, zoals nog wat wazig en misschien nog wat irritatie. Voorlopig maar druppelen volgens schema, drie keer per dag.
Voor de ochtend cleanup mocht dat kapje er gelijk af, en inderdaad, het verschil was qua helderheid te 'zien'. Even later  druppelde Christien de voorgeschreven doses en ik kon aan het  ontbijt met koffie en krant.
Een uurtje vroeger dan gisteren was de controle afspraak en we waren er op tijd. Een medepatiënt  welke gisteren voor ons was geholpen zat er al aan de koffie. We schoven aan om nog even onze ervaringen uit te wisselen. Toch leuk om te horen hoe zij het had ervaren. Nog voor we onze koffie op hadden was de controle al gebeurd.  Een luchtstraal op het oog bij de eerste medewerkster, Liesbeth,  en vrijwel direct door naar de leesmevrouw, een opgewekte blondine met een brede glimlach, Inez Jorna. Want dat was eigenlijk het enige wat zij nu controleerde, met een leestest. En voila, het was weer achter de rug. Even kwebbelen, koffie opdrinken en weer naar huis. Dat was een stuk sneller dan gisteren.
 Wat ons vooral is opgevallen is de vriendelijke toegankelijkheid van alle medewerkers, vanaf de balie tot aan de chirurg, alhoewel de laatste iets korter en meer direct was dan de andere meest vrouwelijke medewerkers. In mijn opinie een begrijpelijke instelling, gezien zijn verantwoordelijke functie en het drukke schema dat hij moet afwerken op zo'n dag. 
Nu maar wennen aan dat oog welke nu nog gevoelig is. Het geopereerde oog vergroot nog steeds meer dan het linkeroog dat over vier weken aan de beurt is. Ik schat toch zo'n 30 procent. De achterliggende vraag is dan, gaat het linkeroog na de behandeling ook de dingen groter weergeven? Ook via het leesdeel van mijn bril is dit verschil merkbaar. Of dat ik even moet wachten tot de reparatie gesetteld is. Soms hebben veranderingen tijd nodig, dus laat ik niet te snel conclusies trekken. We wachten het even af, tot na de tweede helft.
Dit verhaal is een direct ooggetuige verslag van de gebeurtenissen op 12 en 13 juni 2016

Cornelis van Meurs

Geen opmerkingen:

Een reactie posten